وجه التزام در حقوق ایران (2)
آموخته ها و اندوخته های یک وکیل
وجه التزام در حقوق ایران (2)
علی صابری
با سپاس از ریحانه سادات رضویان که دادنامه را به من سپرد.
1- این دادنامه دستاورد مشاوره همکارم است . اگر ماشینی فکر کنیم دادنامه با قواعد منطقی سازگار نیست اما اگر به قول صادرکننده دادنامه کار نکنیم و قضاوت کنیم می توان با آن همدل بود. گفته پیش را دکتر سید مفید کلانتریان هنگام دفاع از دادنامه هایش در موضوع قائم مقامی در دعوی تخلیه امکان تجاری هم در جلسه تشکیل علمی وکلا گفت و هم در مجتمع شهید بهشتی که دادرس بیشتر اوقات کار می کند اما گاه قضاوت می کند، اینجاست که حقوق پیشرفت می کند.
2- می دانم که موضوع دادنامه ضمانت اجراست که با وجه التزام دگرسان است. مانند دادگاه تجدیدنظر استان در پرونده ای که در آینده برایتان خواهم نوشت دچار این اشتباه نمی شوم که ضمانت اجرا و تضمین را با هم بیامیزم اما بدین دلیل آن را زیرمجموعه وجه التزام آوردم که بدانید گاه دادرسان با وجود شرط صریح اجرای آن را منصفانه نمی دانند هم شروط کیفری یا وجه التزام را و هم شرطی را که متعهدله حق فسخ دهد. انصاف را بر کرسی می نشانند ،از قواعد خشک می گریزند ،عرف را به یاری می طلبند و با دستکاری کردن امور موضوعی حکمی به عدالت نزدیک می شوند به دلیل اینکه این قضاوت با امور روزمره دگرسان است از ادبیات متعارف دادرسان فاصله می گیرد اما خواندنی است و به گفته زنده یاد کاتوزیان دادرس نخست تصمیم عادلانه را در ذهن مجسم می کند سپس برایش استدلال پیدا می کند .با پوزش از آنکه عنوان مطلب با ماهیتش نمی خواند .
دادنامه را با هم می خوانیم
پرونده کلاسه 9209980228700363 شعبه 27 دادگاه عمومی حقوقی مجتمع قضایی شماره 21 تهران دادنامه شماره 9309970228700402
خواهانها:
1. خانم ن.آ 2. آقای م.آ با وکالت خانم ن.ع
خواندگان:
1. آقای ش.ک 2. آقای م.ت 3. آقای ر.ت با وکالت آقای ح.م
خواسته: فسخ قرارداد
رأی دادگاه
آقای م.ش به وکالت از م و ن .آ به طرفیت م،ر. ت و ش.ک دعوای اعلام انفساخ قرارداد عادی شماره 65 سال 1378 و خسارت دادرسی را اقامه نمودند در جریان دادرسی خانمها ن.ع و پ.ح به وکالت از خواهان و آقای ح.م به وکالت از خواندگان تحصیل سمت نمودند دادگاه اظهارات وکلای ارجمند طرفین دعوا را استماع نمود مبنای اقامه دعوای خواهان آن است که چکهای ثمن معامله پرداخت نشده است و با عنایت به تبصره از بند 2 – 4 معامله اعلام انفساخ آن مورد استدعاست وکیل خواندگان اظهار داشتند که معامله 14 سال پیش انجام شد و قیمت مغازه دهها برابر شده است و دو نفر از وراث تقاضای فسخ کردهاند و فروشنده به لحاظ بدهیهای تجاری مغازه چک را به بانک نبرد دادگاه توجه دارد که اولاً با انقضای حدود 15 سال از تاریخ معامله و تصرف خواندگان و عدم اقدام عملی خواهانها مبنایی برای انحلال ماهیت حقوقی احراز نشد ثانیاً خریدار از کل ثمن معامله که حدود 61 میلیون تومان بوده است 50 میلیون تومان را همزمان با وقوع قرارداد پرداخت نموده است و این گونه نبوده است که ثمن معامله پرداخت نشده باشد، بلکه جزء اندکی از آن پرداخت نشده است ثالثاً فروشنده در هنگام معامله و پس از تاریخ سررسید چکها که باقیمانده ثمن معامله بودهاند در قید حیات بودند و چکها را در هنگام سررسید یا ظرف مدت 15 روز پس از آن به بانک محال علیه ارائه نکردند بلکه یک سال بعد آن را به بانک ارائه کردند و اراده طرفین و مقتضیات عرفی هرگز دلالت بر آن ندارد که دارنده چک تا هر زمانی که دلش خواست به بانک مراجعه و گواهینامه عدم پرداخت دریافت نماید و آنگاه به استناد عدم پرداخت وجه آن متمسک به انفساخ شوند رابعاً با استماع اظهارات گواهان احراز شد که دفاع وکیل خواندگان دائر بر اینکه به لحاظ بدهی مغازه به برخی ارگانهای دولتی مثل بیمه و شهرداری خود فروشنده صلاح دانستند که چکها را به بانک ارائه نکنند محمول بر صحت و مطابق با واقع میباشد در نتیجه دادگاه به استناد مواد 10 و 219 و 231 قانون مدنی و ماده 241 قانون آئین دادرسی مدنی حکم بر بطلان دعوای خواهانها صادر و اعلام میدارد حکم صادر شده حضوری و ظرف مدت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدید نظرخواهی در محاکم محترم تجدید نظر استان تهران میباشد.
سید مفید کلانتریان
مستشار دادگاه تجدید نظر استان و قاضی مأمور در دادگاه عمومی حقوقی تهران
دادنامه
پرونده کلاسه 9209980228700363 شعبه 13 دادگاه تجدید نظر استان تهران دادنامه شماره 9309970221301275
تجدید نظر خواهانها: 1. خانم ن.ا 2. م.ا با وکالت خانم ن.ع و خانم ف.ص
تجدید نظر خواندگان: 1. آقای ر.ت 2. آقای ش.ک 3. م.ت با وکالت آقای ح.م
تجدید نظر خواسته: دادنامه شماره 93/ 402 صادره از شعبه 27 دادگاه عمومی حقوقی تهران
گردشکار: دادگاه با بررسی اوراق و محتویات پرونده ختم دادرسی را اعلام و به شرح زیر مبادرت به صدور رأی مینماید.
«رأی دادگاه»
تجدید نظرخواهی تجدید نظرخواه با وکالت خانمها ع و ص به طرفیت تجدید نظر خواندگان خانمها ع و ص نسبت به دادنامه شماره 93/ 402 صادره از شعبه 27 دادگاه عمومی حقوقی تهران که به موجب آن حکم بر بطلان دعوی خواهانهای بدون شرح دادنامه تجدید نظر خواسته صادر گردیده است وارد نمیباشد زیرا دادنامه تجدیدنظر خواسته بر اساس محتویات پرونده و دلایل و مدارک ابرازی صحیحاً و مطابق مقررات قانونی و خالی از هرگونه اشکال صادر شده و تجدید نظر خواه در این مرحله از رسیدگی دلیل یا مدرک قانع کننده و محکمه پسندی که نقض و بیاعتباری دادنامه معترضعنه را ایجاب نماید ابراز ننموده و لایحه اعتراضیه متضمن جهت موجه نیست و تجدیدنظر خواهی با هیچ یک از شقوق ماده 348 قانون آئین دادرسی مدنی مطابقت ندارد لذا دادگاه ادعای تجدید نظر خواه را وارد و محمول بر صحت تشخیص نداده و دادنامه مورد اعتراض را منطبق با مقررات و اصول دادرسی میداند مستنداً به ماده 358 قانون آئین دادرسی مدنی ضمن رد درخواست تجدیدنظر خواهی دادنامه تجدیدنظر خواسته را عیناً تأئید مینماید رأی صادره قطعی است.
رئیس شعبه 13 دادگاه تجدیدنظر استان تهران مستشار دادگاه
سید ابوالفضل حجازیفر سید عطا قیصری